व्हीएसआरएस मराठी न्युज पिंपरी -माँ दुर्गा प्रथम शैलपुत्री म्हणून पूजली जाते. नवरात्रीतील दुर्गापूजेच्या निमित्ताने नऊ रूपांची पूजा-अर्चा मोठ्या विधीपूर्वक केली जाते. धार्मिक, सांस्कृतिक आणि सामाजिक विकासासाठी या स्वरूपांमागील मूलभूत संकल्पना समजून घेणे आवश्यक आहे.
वन्दे वांच्छितलाभाय चंद्रार्धकृतशेखराम् ।
वृषारूढ़ां शूलधरां शैलपुत्रीं यशस्विनीम् ॥
एकदा प्रजापतीने यज्ञ केला तेव्हा भगवान शंकरांना नव्हे तर सर्व देवांना आमंत्रित केले होते. सतीला यज्ञाला जावे लागले. शंकरजी म्हणाले की सर्व देवतांना आमंत्रित केले आहे, त्यांना नाही. त्यामुळे तिथे जाणे योग्य नाही.
सतीची आग्रही विनंती पाहून शंकरजींनी तिला यज्ञाला जाण्याची परवानगी दिली. सती घरी पोहोचल्यावर फक्त आईनेच तिला आपुलकी दिली.
भगिनींच्या शब्दांत उपहास आणि उपहासाचे भाव होते. भगवान शंकरांबद्दल तिरस्काराची भावनाही आहे. दक्षानेही त्याच्याबद्दल अपमानास्पद शब्द बोलले. यामुळे सतीला त्रास झाला.
पतीचा हा अपमान तिला सहन झाला नाही आणि तिने योगग्नीने स्वतःला जाळून राख केले. या भयंकर दुःखाने व्यथित होऊन भगवान शंकरांनी त्या यज्ञाचा नाश केला.
ही सती पुढील जन्मी शैलराज हिमालयाची कन्या म्हणून जन्मली आणि तिला शैलपुत्री म्हटले गेले. शैलपुत्रीचा विवाहही शंकराशी झाला होता. शैलपुत्री शिवाची पत्नी झाली.
पार्वती आणि हेमावती ही या देवीची इतर नावे आहेत. हिमालयाची कन्या म्हणून जन्म घेतल्याने तिचे नाव शैलपुत्री ठेवण्यात आले. तिचे वाहन वृषभा आहे, म्हणून तिला देवी वृषारुधा असेही म्हणतात. त्यांचे महत्त्व आणि शक्ती अपरिमित आहे.
या देवीच्या उजव्या हातात त्रिशूळ आणि डाव्या हातात कमळ आहे. ही देवी पहिली दुर्गा आहे. तिला सती असेही म्हणतात.
Discussion about this post